กด like เพื่อติดตามข่าวสารดีๆ
จาก cmprice.com
VVVVVV
ลิงก์ผู้สนับสนุน
|
ลิงก์ผู้สนับสนุน
© เนื้อหาข่าว/กระทู้
ปีนี้(2561) เชียงใหม่กำหนดปี๋ใหม่เมืองเริ่มวันที่ 14 เมษยน เป็นต้นไป
วันที่ 14 เป็นวันสังขานต์ล่อง
วันที่ 15 เป็นวันเน่า (เนาว์)
วันที่ 16 เป็นวันพญาวัน (เถลิงศก)
ส่วน จ.ลำพูน ได้มี มติที่ประชุมประเพณีสงกรานต์(ปี๋ใหม่เมือง) พุทธศักราช
๒๕๖๑ จังหวัดลำพูนยึดถือตามปฏิทินราชการ เป็นหลัก
๑๓ เมษายน ๒๕๖๑ เป็นวันสังขารล่อง
๑๔ เมษายน ๒๕๖๑ เป็นวันเนาว์หรือวันเน่า
๑๕ เมษายน ๒๕๖๑ เป็นวันพญาวัน
๑๖ เมษายน ๒๕๖๑ เป็นวันปากปี
*** อนึ่ง หากการยึดถือปฏิบัติประเพณี ปีใหม่เมืองตามวันดังกล่าว ขัดต่อความเชื่อหรือแนวปฏิบัติของหมู่บ้าน/ชุมชนใด ให้หมู่บ้าน/ชุมชนนั้น พิจารณาดำเนินการตามความเหมาะสม (ที่มาพระปลัดวีณุวัฒน์ วฑฺฒนสิริ )
ป๋าเวณีปี๋ใหม่เมืองล้านนาจุลศักราช ๑๓๘๐ (พุทธศักราช ๒๕๖๑)
เหล่านักปราชญ์บัณฑิต วัฒนธรรมจังหวัด และ โหรทั้งเชียงใหม่ ลำพูน
ลำปาง น่าน กรุงเทพฯ โหรหลวงสำนักพระราชวัง
ทั้งฝ่ายเหนือ และ ฝ่ายใต้ ได้มาชุมนุมกันที่วัดเจ็ดยอดพระอารามหลวง
เพื่อร่วมกันกำหนดวันสำคัญที่เกี่ยวเนื่องกับป๋าเวณีปี๋ใหม่เมืองล้านนา
หรือ เทศกาลสงกรานต์ ให้ถูกต้องตามหลักไม่ว่าจะเป็นปักขะทืนล้านนา
หรือ ปฏิทินหลวง ก็คำนวณตรงกันโดยกำหนดวันต่างๆดังนี้
ดังที่ท่านได้ประกาศที่วัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร เมืองนครเชียงใหม่
๑๔ เมษายน ๒๕๖๑ : วันสังขานต์ล่อง
เป็นวันแรกของกิจกรรมปีใหม่เมืองล้านนา เหล่าพวกเราชาวล้านนา
พึงทำความสะอาดบ้านเรือนกำจัดเศษขยะใบไม้ให้สิ่งปฎิกูลทั้งหลายให้หมดสิ้น
ซักที่นอนหมอนมุ้ง อาบน้ำชำระล้างร่างกายให้สะอาดผ่องใส
สระเกล้าดำหัวชำระล้างสิ่งอัปมงคลในชีวิตด้วยน้ำขมิ้นส้มป่อย
หลังจากนั้นแต่งเนื้อแต่งตัวด้วยเสื้อผ้าใหม่อันดีอันงาม
๑๕ เมษายน ๒๕๖๑ : วันเน่า
ในวันนี้ถือเป็นวันไม่ดี ไม่พึงกระทำการมงคล ไม่ด่าทอว่าร้าย
ไม่ทะเลาะวิวาทกัน ในวันนี้เป็นวันที่ต้องเตรียมสิ่งของต่างๆ
เพื่อนำไปบุญ ตานขันข้าวให้แก่ผีต๋ายเก่าเน่าเมินในวันรุ่งขึ้น
ขนทรายเข้าวัดส้ายทรายที่ติดเท้าออกมาตอนเราไปเหยียบย่ำในวัด
เพื่อใช้หนี้คืนให้แก่ธรณีสงฆ์ และเป็นการขอขมาต่อข่วงแก้วทั้งสาม
๑๖ เมษายน ๒๕๖๑ : วันพญาวัน
เป็นวันเถลิงศก เปลี่ยนศักราชเริ่มต้นปีใหม่ วันนี้ชาวล้านนา
พึงกระทำบุญทานขันข้าวเพื่ออุทิศกุศลให้แก่ผีต๋ายเก่าเน่าเมิน
ญาติผู้ล่วงลับทั้งหลาย นำเอาตุงไปปักพระเจดีย์ทราย
แห่ไม้ก๊ำสะหลีเพื่อเป็นสัญลักษณ์ในการค้ำชูพระพุทธศาสนาให้ยาวนาน
ในวันนี้หลังจากที่ไปวัดก็จะมีการไปดำหัวผู้เฒ่าผู้แก่ บิดามารดา
ญาติพี่น้อง ผู้มีอาวุโส ผู้ที่มีความเคารพนับถือ ผู้มีบุญคุณทั้งหลาย
ดำหัวสระสรงพระเจ้า พระเสตังคมณี พระศิลา พระสิงห์
พระเจ้าเก้าตื้อ พระธาตุเจ้าดอยสุเทพ พระธาตุเจ้าศรีจอมทอง ฯลฯ
ดำหัวกู่บรรพบุรุษ กู่บรรพกษัตริย์ที่ได้ทำคุณงามความดีไว้กับบ้านกับเมือง
๑๗ เมษายน ๒๕๖๑ : วันปากปี
กินแกงขนุนทั่วบ้านทั่วเมือง สูมาคารวะดำหัวพระเถระผู้ใหญ่ตามวัดต่างๆที่เคารพนับถือ
ปู่จาข้าวลดเคราะห์ ส่งเคราะห์บ้าน ปู่จาเทียน ปลูกหน่วยไม้หัวมัน
๑๘ เมษายน ๒๕๖๑ : วันปากเดือน ปากวัน ปากยาม
จบสิ้นป๋าเวณีปี๋ใหม่เมือง
อ้างอิงกรรมปี๋ใหม่ล้านนาจาก สำนักหอสมุดมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และ เจ้าคุณเมืองเชียงใหม่
วันสังขานต์ล่อง หรือวันสังขารล่อง หรือวันสังกรานต์ล่อง เป็นวันแรกของกิจกรรมปีใหม่ "สังขานต์" คือคำเดียวกับ "สงกรานต์" ในภาษาสันสกฤตซึ่งแปลว่า "ก้าวล่วงแล้ว" วันสังขานต์ล่องในภาษาล้านนา ตรงกับภาคกลาง คือวันมหาสงกรานต์ ถือเป็นวันสิ้นสุดของปีเก่า (การออก เสียง กร คนล้านนาจะออกเสียงเป็น ข เช่น คำว่า โกรธ ออกเสียงเป็น โขด คำว่า ชาวกรอม ออกเสียงเป็น ชาวขอม ดังนั้น"สงกรานต์" จึงออกเสียงเป็น "สังขานต์" ) ในหนังสือประเพณีสิบสองเดือนล้านนาให้ความหมายว่า สังกรานต์ หมายถึงวันเดือนปีที่ล่วงไป (มณี พยอมยงค์, ๒๕๔๓, หน้า ๕๖) ในสารานุกรมวัฒนธรรมไทยภาคเหนือ (๒๕๔๒, หน้า ๖๗๒๔) กล่าวถึงวันสังกรานต์ล่อง คือวันที่พระอาทิตย์โคจรไปสุดราศีมีน จะเข้าสู่ราศีเมษ
วันสังขานต์ล่องในแต่ละปีอาจไม่ตรงกันทุกปี เช่น พ.ศ.๒๕๕๑ ตรงกับวันที่ ๑๓ เมษายน พ.ศ.๒๕๕๒ ตรงกับวันที่ ๑๔ เมษายน (ปฏิทินล้านนา ฉบับวัดธาตุคำ) แต่ปัจจุบันนิยมยึดถือตามประกาศวันหยุดสงกรานต์ของทางราชการ ถือเอาวันที่ ๑๓ เมษายน ของทุกปีเป็นวันสังขานต์ล่อง (ดุสิต ชวชาติ. ประธานชมรมปักขะทืนล้านนา, สัมภาษณ์, ๒๑ พฤศจิกายน ๒๕๕๑)
วันเน่า เป็นวันที่สองของปีใหม่เมือง วันนี้ยังไม่ถือว่าเป็นปีใหม่ เป็นช่วงที่พระอาทิตย์ยังเนาอยู่ระหว่างราศีมีนกับราศีเมษ ในแง่โหราศาสตร์ถือเป็นวันไม่ดี ไม่ส่งเสริมมงคล และเชื่อว่าหากใครด่าทอ ทะเลาะ วิวาทกัน จะทำให้ปากเน่าเหม็นเป็นอัปมงคลตลอดทั้งปี วันนี้จะไม่ดุด่า ว่าร้ายให้แก่กัน ตามประเพณีแล้ววันนี้เป็น "วันดา" คือวันที่ต้องเตรียมสิ่งของต่างๆเพื่อใช้ทำบุญในวันรุ่งขึ้น และตลอดทั้งวัน เด็กๆ บ่าว สาว เฒ่า แก่ จะพากันไปขนทรายที่แม่น้ำ เข้าวัด เพื่อก่อเป็นเจดีย์ทราย
เหตุที่ทางล้านนาเรียกวันนี้ว่าวันเน่า เพราะเชื่อตามวรรณกรรมที่มีการกล่าวขานกันมาว่า นานมาแล้วยังมีพญาตนหนึ่งได้ตายจากไปในวันหลังวันสังขารล่อง แล้วกลายไปเป็นเปรตหัวเน่า คนจึงเรียกวันนี้ว่าวันเน่า วรรณกรรมดังกล่าวได้แก่ธัมม์ หรือธรรมเรื่องอานิสงส์ปีใหม่ กล่าวว่า
พระพุทธเจ้าได้ตรัสเล่าแก่พระเจ้าปเสนทิโกศลว่า พระยาสุริยะครองเมืองกลิงคราษฏร์ เลี้ยงผีปีศาจไว้มากมาย ตายไปในวันหลังสังขารล่องหนึ่งวัน ไปเกิดเป็นเปรตหัวเน่าอยู่นอกฟ้าจักรวาล ครั้นภายหลังภริยาสองนางตายไปเกิดเป็นเปรตอยู่ด้วยกัน เปรตทั้งสองนางจึงช่วยกันล้างหัวเน่าของพญา จึงเรียกว่าวันนี้ว่า วันเน่า
คนล้านนามีความเชื่อเรื่องวันเน่าว่า ถ้าหากผู้ประสงค์จะปลูกเรือนไม้ไผ่ ให้รีบตัดไม้ภายในวันนี้ เพราะเชื่อว่าไม้จะไม่เน่าและไม่มีมอดหรือปลวกมากินไม้ดังกล่าว
วันเน่าหรือวันเนานี้ บางปีจะมีสองวัน บางปีจะมีวันเดียว ส่วนมากจะมีวันเดียว ที่มีสองวันเพราะการนับวันตามแบบจันทรคตินั้น สี่ปีจะมีเดือนเดือนสิบ ๒ หนแบบไทยล้านนาครั้งหนึ่ง หรือสี่ปีจะมีเดือนแปด ๒ หนตามแบบไทยภาคกลางครั้งหนึ่ง หรืออาจเกี่ยวข้องกับการคำนวณวันเวลาตามแบบโหราศาสตร์ที่ตกทอดกันมาแต่ดั้งเดิม (โฮงเฮียนสืบสานภูมิปัญญาล้านนา, ๒๕๕๑, หน้า ๑๔)
วันพญาวัน วันที่สามของประเพณีปีใหม่เมือง ถือเป็นวันเถลิงศก เปลี่ยนศักราชเริ่มต้นปีใหม่ วันนี้มีการทำบุญทางศาสนาแต่เช้าตรู่ และอุทิศกุศลไปถึงญาติผู้ล่วงลับ เรียกว่า "ทานขันข้าว" บางแห่งว่า "ทานกวั๊ะข้าว" หลังจากนั้นนำตุงปักลงบนกองเจดีย์ทราย และคนเฒ่าคนแก่ก็อยู่ร่วมพิธีเวนทานเจดีย์ทราย ถวายช่อตุงปีใหม่ และฟังเทศนาธรรมอานิสงส์ปีใหม่ ช่วงบ่ายเป็นช่วงไปดำหัว เพื่อขอขมาคนเฒ่าคนแก่ พ่อแม่ ครูอาจารย์ ไปสรงน้ำพระพุทธรูป เจดีย์ วันนี้คนล้านนาจะทัดดอกไม้นามปี เพื่อให้เกิดความเป็นมงคลแก่ชีวิต เช่น พ.ศ. ๒๕๕๒ ให้ทัดดอกเก็ดถว๋า (ดอกซ้อน) โดยให้เสียบที่มวยผม (พระครูอดุลสีลกิตติ์, ๒๕๕๑, หน้า ๔) นอกจากนี้ ยังนิยมเริ่มต้นเรียนศาสตร์ศิลป์ต่างๆ เป็นต้นว่า มนต์คาถา สักยันต์ หรือทำพิธีสืบชะตา ขึ้นบ้านใหม่ ไหว้ครู และในหลายพื้นที่ยังมีกิจกรรมแห่ไม้ค้ำศรี หรือไม้ค้ำโพธิ์ เพื่อสืบต่ออายุพระศาสนา และค้ำชูอุดหนุนให้แก่ชีวิตเจริญรุ่งเรือง
ที่มา http://library.cmu.ac.th/ntic/lannatradition/newsyear-sangkan.php
|
ลิงก์ผู้สนับสนุน
กระทู้/ข่าว อื่นๆ ที่น่าสนใจ
|
|
|
|
